Ustrój rynkowy nie jest może idealnym ustrojem gospodarczym, ale na podstawie dotychczasowych doświadczeń możemy dojść do wniosku, że jest ustrojem najlepszym. Ma on kilka wyróżniających cech, z których pierwszą istotną jest rynkowy sposób wymiany dóbr i usług. Wymiana ta następuje w ramach transakcji kupna i sprzedaży, a jej podstawową formą jest przekazanie towaru ze strony sprzedającego w zamian za płatność pieniężną ze strony kupującego. Dominującą cechą ustroju rynkowego jest prywatna własność środków produkcji, co oznacza, że większość kapitału na rynku znajduje się w rękach prywatnych przedsiębiorców, a kapitał państwowy stanowi mniejszość. Wszystkie podmioty funkcjonujące w gospodarce rynkowej korzystają z wolności gospodarczej, czyli w ramach swej działalności gospodarczej mogą podejmować wszelkie decyzje nie naruszające przepisów prawa. Wszyscy prywatni przedsiębiorcy oraz duża część przedsiębiorstw będących własnością państwa w swej działalności kierują się zasadą maksymalizacji zysku, która zakłada, że te przedsiębiorstwa osiągają nadwyżkę przychodów ze sprzedaży swych produktów lub usług nad kosztami swej działalności, a więc zysk. Wreszcie należy zauważyć, że większość podmiotów funkcjonujących w gospodarce rynkowej, jakimi są osoby prywatne, nie osiągają dochodów z tytułu posiadanego kapitału. Aby móc egzystować, muszą one oferować przedsiębiorcom swoją pracę, a więc są skazane na ekonomiczny przymus pracy.